Taşınmaz işlemlerinde çeşitli hatalar olabilmektedir. Bunlardan bazıları teknik hatalar olup Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü (TKGM) tarafından 2022/7 sayılı genelge ile, bazıları ise yazım hataları olup TKGM 2016/2 sayılı genelge ile anlatılmıştır. Aşağıdaki yazımızda bunlara ayrı ayrı değineceğiz.
Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü'nün 27 Aralık 2022 tarihli ve 2022/7 sayılı "Teknik Hatalar Düzeltme Genelgesi", tapulama ve kadastro işlemleri sırasında veya sonrasında ortaya çıkan teknik hataların düzeltilmesine yönelik usul ve esasları belirlemektedir. Bu genelge, uygulamalarda birliğin sağlanması ve tereddütlerin giderilmesi amacıyla hazırlanmıştır.
2022/7 sy. Genelgede Belirtilen Hata Türleri ve Düzeltme Yöntemleri:
1. Sınırlandırma Hataları:
Tanım: Taşınmazların kadastro sırasında veya sonrasında, tapu, vergi kaydı veya zilyetlik esaslarına aykırı olarak sınırlarının hatalı belirlenmesi.
Örnek: Kadim sınırların, mevcut sabit yapılar (örneğin, demiryolu, kanal, yol) dikkate alınmadan yanlış sınırlandırılması.
Düzeltme: Büro ve arazi incelemeleri yapılarak, orijinal belgeler ve zemin durumu karşılaştırılır. Hata tespit edilirse, teknik hatalar düzeltme formu ve kroki hazırlanarak düzeltme işlemi gerçekleştirilir.
2. Ölçü Hataları:
Tanım: Zeminde yapılan ölçümlerin, ölçme tekniklerine uygun olmaması veya hatalı yapılması.
Örnek: Detay ve yer kontrol noktalarının hatalı ölçülmesi veya hesaplanması.
Düzeltme: Detay ve yer kontrol noktaları mevzuata uygun şekilde yeniden ölçülür ve hesaplanır. Elde edilen doğru ölçümlerle hata düzeltilir.
3. Tersimat Hataları:
Tanım: Arazide ölçülen değerlerin paftaya (harita üzerine) hatalı veya eksik aktarılması.
Örnek: Ölçü krokisinde bulunan bir noktanın paftaya yanlış çizilmesi veya hiç çizilmemesi.
Düzeltme: Orijinal ölçü değerleri ve krokiler kullanılarak, doğru tersimat yapılır ve pafta güncellenir.
4. Hesaplama Hataları:
Tanım: Yer kontrol ve detay noktalarını ölçü değerlerinden yapılan hesaplamalarda veya parsellerin yüzölçümü hesaplarında yapılan hatalar.
Örnek: Parselin yüzölçümünün yanlış hesaplanması.
Düzeltme: Hesaplamalar yeniden yapılarak, doğru yüzölçümü belirlenir ve tapu sicilinde gerekli düzeltmeler yapılır.
Genelge, bu hataların tespiti ve düzeltilmesi süreçlerinde izlenecek adımları detaylı bir şekilde açıklamaktadır. Ayrıca, düzeltme işlemlerinde kullanılacak formlar ve krokilerin nasıl hazırlanacağına dair bilgiler de sunulmaktadır.
Bu sayede, tapu ve kadastro işlemlerinde karşılaşılan teknik hataların giderilmesi ve uygulama birliğinin sağlanması hedeflenmektedir.
Bunun dışında bir diğer düzeltme yöntemi ise 2016/2 sayılı genelgedir.
Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nün 31 Mayıs 2016 tarihli ve 2016/2 sayılı “Tapu Sicilinde Düzeltmelere İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Genelge”si, tapu sicilindeki kimlik bilgileri, yüzölçümü ve nitelik gibi konularda oluşan hataların düzeltilmesine yönelik usul ve esasları belirlemektedir. Bu genelge, Tapu Sicili Tüzüğü’nün 74 ve 75. Maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
2016/2 sy. Genelgede Belirtilen Hata Türleri ve Düzeltme Yöntemleri:
1. Kimlik Bilgilerine İlişkin Hatalar:
Tanım: Kadastro çalışmalarından kaynaklanan, hak sahiplerinin kimlik bilgilerindeki (ad, soyad, baba adı, doğum tarihi gibi) eksiklikler veya yanlışlıklar.
Örnek: Tapu sicilinde malikin adının “Ahmet” yerine “Mehmet” olarak yazılması.
Düzeltme: Tapu müdürlüğü, öncelikle mevcut tutanaklar, nüfus kayıtları ve dayanak belgeleri inceler. Gerekirse ilgili kurumlarla yazışmalar yapar. Eğer bu incelemeler sonucunda hata tespit edilirse, ilgilinin başvurusu üzerine kimlik bilgileri düzeltilir.
2. Taşınmazın Yüzölçümü veya Niteliğindeki Basit Yazım Hataları:
Tanım: Tescile esas belgelerine ve paftasına aykırı olarak, taşınmazın yüzölçümü veya niteliğinde yapılan basit yazım hataları.
Örnek: Taşınmazın yüzölçümünün 500 m² yerine 50 m² olarak yazılması veya niteliğinin “tarla” yerine “bahçe” olarak kaydedilmesi.
Düzeltme: Bu tür hatalar, tapu müdürü tarafından resen (kendiliğinden) düzeltilir ve nedeni düzeltmeler sicilinde belirtilir.
3. Resmi Senet ve İstem Belgesindeki Hatalar:
Tanım: Resmi senet ve tescil istem belgesinde yapılan basit yazım hataları.
Örnek: Resmi senette tarafın T.C. kimlik numarasının yanlış yazılması.
Düzeltme: Bu hatalar, belgenin uygun bir yerine yazılmak suretiyle taraflar ve tapu görevlilerince imzalanır ve nedeni düzeltmeler sicilinde açıklanarak sicilde buna uygun düzeltme yapılır.
Düzeltme İşlemlerinde Dikkat Edilecek Hususlar:
Düzeltme işlemleri sırasında, hak sahibinin kimliğinin tespiti esastır.
Tescile tabi kimlik bilgileri düzeltilmeden, talebe bağlı tasarruf işlemleri yapılmaz. Ancak, hakkın tamamını aktarıcı veya terkinini içeren istemler, medeni durum değişikliğinden kaynaklanan soyadı düzeltmeleri yapılmadan doğrudan karşılanır.
Düzeltme işlemleri, hakkın el değiştirmesi sonucunu doğurmaz.
Bu genelge, tapu sicilinde karşılaşılan hataların düzeltilmesi sürecinde izlenecek adımları ve dikkat edilmesi gereken hususları detaylı bir şekilde açıklamaktadır. Bu sayede, tapu sicilinin doğruluğu ve güvenilirliği sağlanmaktadır.